“Pay senedi bastırmak için yapılması gerekenler nelerdir” sorusuyla sıkça karşılaşıyoruz. Bu soruyu cevaplamak için , öncelikle payın türüne bakılmalıdır. Çünkü payın türüne göre pay senedinin türü de değişir. Pay senedinin türü değişince, hisse senedi bastırmak için yapılması gerekenler de değişir.
Pay Senedi Türleri
Anonim şirketin payları iki türdür: Paylar hamiline ve/veya nama yazılı olur. Payların türüne bağlı olarak, bastırılacak pay senetlerinin türü de nama yazılı ve/veya hamiline yazılı olur.
Anonim şirketlerde pay senetleri genelde tek türdür. Ancak, bazı şirketlerde, her iki pay türüne de rastlanır. Dolayısıyla, anonim şirketlerin çoğunluğu sadece nama yazılı pay senedi bastırırken, belirli bir kısmı sadece hamiline yazılı hisse senedi basımı, bazıları da hem hamiline yazılı pay senedi hem de nama yazılı hisse senedi basımı yoluna gider.
Sermaye artırımı sonrası hisse senedi basımı için de bu kural uygulanır, yani payın türüne göre hisse senedi basımı yapılır.
Anonim Şirketler Pay Senedi Basımında Neler Yapmalı?
Uzun yıllara dayalı tecrübesi ve sadece pay senedi ihtisasıyla ön plana çıkan AEK Pay Senedi Danışmanlık ve Basım Merkezi olarak belirtilen konu başlıklarında müşterilerimize her zaman en iyisini sunmaya gayret ediyoruz. Ancak, pay senedi basımı için gereken işlemler denildiğinde, sadece pay senedi basımı yapan bizler değil, bizzat anonim şirket tarafından yerine getirilmesi gereken iş ve işlemler de bulunmaktadır.
Bu iş ve işlemler ise bastırılacak pay senedinin türüne göre değişir. O yüzden, karışıklık olmasın diye, A.Ş. hisse senedi basımı için yapılması gerekenler iki başlık altında açıklanmıştır.
Hamiline Yazılı Pay Senedi Bastırmak İçin Yapılması Gerekenler
Bu pay senedi türünde bilinmesi gereken en temel kural, hamiline yazılı payların bedelleri tamamen ödendikten sonraki üç ay içinde yönetim kurulunun hamiline yazılı pay senedi bastırıp ortaklara dağıtması gerektiğidir.
Bu süreyi geçirmemek kaydıyla, yönetim kurulu, hamiline yazılı pay bedelleri ödendikten sonra, hamiline yazılı pay senedi basımına dair bir karar alır. Alınan hisse senedi basımı yönetim kurulu kararı, ilerleyen aşamalarda izah edileceği üzere, ayrıca ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir ve eğer şirket bağımsız denetime tabiyse, şirketin internet sitesinde yayınlanır.
Özetle hamiline yazılı hisse senedi basımı için yapılması gereken ilk işlem, yönetim kurulu tarafından hamiline yazılı pay senedi basımına dair bir karar alınmasıdır. Hisse senedi basımı yönetim kurulu kararında, basılacak hamiline yazılı pay senedi adedi, tertibi, kupür adedi, grubu, şirket tarafından verilen sıra numarası gibi bilgilerin yer alması uygun olur.
Bu aşamada, AEK Pay Senedi olarak sizinle hamiline yazılı pay senetlerinin basım adet ve kupürleriyle ilgili olarak karşılıklı bilgi alışverişinde bulunuruz. Hamiline yazılı hisse senedi basımına ilişkin yönetim kurulu kararı alındıktan sonra size göndeririz.
Yönetim kurulu kararı alındıktan sonra, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) bildirimi aşamasına geçilir. MKK bildirimi bu adresten şirket temsilcilerince online olarak yapılır. MKK bildirimi ile birlikte, bastırılacak hamiline yazılı hisse senetleri MKK referans numaraları altında senet sahipleri adına Hamiline Pay Kayıt Sistemi adındaki HPKS’ye kaydedilir.
MKK bildirimi tamamlandıktan sonra, hamiline yazılı hisse senedi basımı yönetim kurulu kararı tescil ve ilan edilmek üzere ticaret sicili müdürlüğüne verilir. İlgili ticaret sicili müdürlüğü, yönetim kurulu kararında yazılı hamiline yazılı pay senetlerinin MKK’ya bildirilip bildirilmediğini online olarak kontrol eder. Kontrol neticesinde MKK bildirimi teyit edilirse, hisse senedi basımı yönetim kurulu kararı tescil ve ilan edilir.
Hisse senedi basımı için yönetim kurulu kararının tescil ve ilan edilmesi ile birlikte, hamiline yazılı hisse senedi basım aşamasına geçilir. Bu aşamada, hazırladığımız hamiline hisse senedi taslaklarını şirketin onayına sunarız ve şirket yönetiminin onaylamasını takiben de hamiline yazılı pay senetlerini basıp şirket yetkililerine teslim ederiz.
Anonim Şirketlerde Nama Yazılı Pay Senedi Bastırmak İçin Yapılması Gerekenler
Anonim şirkette hamiline yazılı payların bedellerinin tamamı ödenmeden, hamiline yazılı pay senedi bastırılamaz. Ancak, nama yazılı pay senedi basımı açısından böyle bir kural söz konusu değildir. Dolayısıyla, bedelleri tamamen ödenmemiş olsa bile, şirketin kuruluşunun veya sermaye artırımının tescil edilmesinin hemen ardından, nama yazılı pay senedi bastırılabilir.
Sermaye artırımı sonrası hisse senedi basımı yönünden de durum aynıdır. Yani, nama yazılı hisse senedi bastırmanın belirli bir zamanlaması söz konusu değildir, azlık istemde bulunursa nama yazılı pay senedi bastırılıp tüm nama yazılı pay senedi sahiplerine dağıtılır.
Bir önceki başlıkta açıkladığımız üzere, TTK, hamiline yazılı hisse senedi bastırmadan önce hisse senedi basımı yönetim kurulu kararı alınmasını ve bu kararın tescil ile ilanını zorunlu tutmuştur.
Oysa TTK, nama yazılı pay senedi basımı için yönetim kurulu kararı alınmasını, tescil ve ilan ettirilmesini emretmemiştir. Yani, hisse senedi basımı için yönetim kurulu kararının tescil ve ilanı sadece hamiline hisse senedi için mecburidir.
Diğer yandan, TTK’nın 486. maddesinin ikinci fıkrası ve sonrasında Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşuna Bildirilmesi Ve Kayıt Altına Alınması Hakkında Tebliğ hükümleri ile hamiline yazılı pay senetleri yönünden MKK bildirimi zorunlu hale getirilmiş ve MKK bildiriminde bulunmama cezası olarak yirmi yedi bin iki yüz kırk Türk Lirası idari para cezası öngörülmüştür.
Ancak, anonim şirketlerde nama yazılı hisse senedi basımı için MKK bildirimi, Hamiline Pay Kayıt Sistemi kaydı, MKK referans numarası alma gibi yükümlülükler getirilmemiştir. Anonim şirket yönetim kurulu, MKK bildirimi bahis mevzuu olmaksızın, doğrudan nama yazılı pay senedi basımı yapabilir.
Görüldüğü üzere, anonim şirketlerde nama yazılı pay senedi basımı için belirli bir yasal prosedür bulunmamaktadır. Bununla birlikte, biz AEK Pay Senedi olarak, yasal bir zorunluluk bulunmasa da, nama yazılı hisse senedi basımı için yönetim kurulu kararı alınmasını ve bu kararda bastırılacak nama yazılı pay senedi adedi, tertibi, itibari değeri, kupür adedi gibi birtakım bilgilere yer verilmesini önermekteyiz.
Tescil ve ilanı gerekmeyen bu yönetim kurulu kararını bize iletmeniz ile birlikte, hazırladığımız nama yazılı pay senedi grafik taslaklar onayınıza sunulur ve yazılı onayınızdan sonra nama yazılı pay senetleri üretilip şirketinize teslim edilmektedir.
Sonuç olarak;
Anonim Şirketlerde hisse senedi bastırmak için yapılması gereken işlemler senedin türüne göre farklı prosedürlere tabidir. Ayrıca, anonim şirketlerde nama yazılı pay senedi veya hamiline yazılı pay senedi basımı öncesinde, şirketin iç düzenlemelerinden veya yapısından kaynaklanan özel durumlar ve ihtiyaçlar söz konusu olabilmektedir. Tüm bu durumlarda bizimle iletişime geçerek uzman desteğimize başvurabilirsiniz.
Güncellenme : 12.02.2023
İlgili Yazılar
Pay Senedi Devri Yapılırken Fatura Düzenleme Zorunluluğu
Pay senedi devri yapılırken fatura düzenlemenin zorunlu olup olmadığı ya da hangi şartlarda düzenlenmesi gerektiği sıklıkla sorulmaktadır. Biz de bu [...]
Anonim Şirkette Sermaye Artırımı Sırasında Pay Senedi Çıkaran Vergi Avantajlarından Yararlanır
Anonim şirkette sermaye artırımı sırasında pay senedi çıkarmanın sağladığı vergi avantajları ve bu avantajlardan yararlanabilmek için tam olarak neler yapılması [...]
Gayrimenkullerin Kısmi Bölünmesi Yoluyla Sağlanan Avantajlardan Yararlanmak İçin Sadece 3 Ay Kaldı
Gayrimenkullerin kısmi bölünme ile devredilmesi; KDV, kurumlar vergisi, damga vergisi ve harçlardan muaf olunmasına imkan sağlıyor. Diğer yandan bu önemli [...]